Predikant.
De eerste predikant in Zuidland was Joannis Ossius, ook wel Jan Hendrickze van Os genoemd. In het boek “Klaaswaal, beeld van een verdwenen wereld”, geschreven door Drs. J. P. Bijl, wordt vermeld dat Jan van Os of Johan Hendrik van Os in 1572 de laatste pastoor van Strijen was en dat hij protestants werd. In een oude rekening van het geestelijk kantoor van Delft wordt vermeld dat hij in Strijen over 5 jaren betalingen heeft ontvangen, namelijk 1566 tot en met 1571. Ds. Ossius was al predikant in Zuidland vóór 19 april 1574. Hij overleed vóór 17 april 1583 en was gehuwd met Lindge Govertdr. Zij werd op 17 april 1583 als weduwe van hem genoemd in een akte. Ook de kerk van Zuidland begon, zoals eerder vermeld, met een valse start. Ds. Joannis Ossius was aanwezig op de eerste Classisvergadering in Brielle, op 19 april 1574. Op 13 september 1574 beloofde hij tijdens de Classisvergadering zijn uiterste best te doen om Theodorus Gerritsze, uit Oudenhoorn, het geld te betalen dat hij nog over het voorgaande jaar te goed had en er bij het gerecht op aan te dringen dit af te handelen. In haar vergadering van 19 april 1581 oordeelde de Classis dat ds.Jan Hendrikse (van Os) een betrekking bekleedde die onverenigbaar was met het ambt van predikant. Hij werd gemaand dat ”hy syn rentemeesterschap terstont verlate” met de waarschuwing dat hij zijn ambt als predikant moest opgeven als hij de betrekking niet opgaf. De Classis gaf geen duidelijke beschrijving van de betrekking, maar het ging om een bijverdienste die niet was toegestaan. In de Classisvergadering van 25 september 1582 kwamen er opnieuw klachten binnen tegen hem, zoals dronkenschap, ”tictacken” (een soort dobbel- of gokspel), een godslasterlijk leven, het niet voldoende naar de kerkelijke gemeente omzien, in gezelschap van lichtvaardige mensen verkeren, het bedreigen van twee personen en zich met politieke zaken buiten zijn ambt bemoeien. Daarnaast was zijn huishouden niet zo vredig als het had moeten zijn. De Classis vroeg aan Aegidius Joannis Frisius en Jacobus Postelius, beiden predikant in Brielle, om de klachten te onderzoeken.
In de Classisvergadering van 8 oktober 1582 brachten de onderzoekers verslag uit en de klachten werden gegrond verklaard. Besloten werd Johannes Ossius voor een periode van 14 dagen op non-actief te stellen. Op 22 november 1582 diende een strafzaak bij het Hof van Holland, waarbij Jan Hendricxs van Os tegenover Cornelis Jans Heule en Domis Piersse in een proces waren verwikkeld. Waarover dit ging, is niet duidelijk. Hij werd op 3 maart 1583 weer 14 dagen op non-actief gesteld en tijdelijk vervangen door ds. Sijmon Janzse, predikant uit Dirksland. Tijdens deze periode moest hij openbare belijdenis van zijn zonden doen en berouw tonen voor “den predicstoel” aan de gemeente. Als hij spijt zou tonen van zijn tekortkomingen, zou hij weer in genade aangenomen worden en kon Zuidland verder met zijn predikant. Zo niet, dan zou een andere gemeente voor hem worden gezocht en kon in “Suijtlant” een andere predikant worden beroepen. Op 25 april 1583 verzocht de gemeente Zuidland de Classis naar een ander predikant te mogen omzien. Jan Hendrickzse van Os overleed tijdens deze 14 dagen of zeer kort daarop. In ieder geval vóór 17 april 1583, want op deze datum wordt zijn vrouw in een akte als zijn weduwe genoemd.
|
[1]